نوشته‌ها

عکاسی عشایر - فریبرز میرکبیری

نکات کلیدی ساخت پورتفولیو عکاسی

در این مطلب از سری مقالات آموزش عکاسی وبسایت نگاتیو استودیو در مورد ماهیت پورتفولیو و پورتفولیو در عکاسی صحبت خواهیم نمود، زیرا ایجاد کردن یک پورتفولیو یکی از مهم ترین و دشوارترین کارهای یک عکاس و یا حتی گرافیست و طراح حرفه ای  است. در طی بررسی پورتفولیو های مختلف شاگردان و دوستان عکاس موارد عجیب و غریب بسیاری برایم پیش آمده، از عکس های خانوادگی گرفته تا عکس های سفر در روستاها، از بچه های تازه متولد شده و یا حتی عکس های پیش از زایمان بسیار کم کیفیت!

احتمالا برای شما هم بسیار پیش آمده است که در هنگام مواجهه برای انتخاب یک مجموعه عکس به قدری دچار سختی و گیجی شده اید که ترجیح داده اید بی خیال آن شوید. بعضی اوقات پیام هایی دریافت میکنم که مثلا یک مجموعه عکس 2500 عددی گرفته ام آیا میتونید به من کمک کنید تا از بین آنها یک مجموعه برای پورتفولیوی شخصی ام انتخاب کنم؟

مشکل اینجاست که قبل از شروع برای یک پروژه عکاسی اول باید داستانی را که میخواهید تعریف کنید در نظر بگیرد تا بتوانید آنرا به طریق صحیح بازگو کرده و در نهایت یک مجموعه با همان ترتیب صحیح داستان خود را از بین عکس هایتان بیرون بکشید. چیزی که مسلم است داستان من به عنوان عکاس با داستان شما متفاوت است زیرا دید شخصی من، اطلاعات ، تجربه های فردی، فرهنگی و اجتماعی ما با هم بسیار متفاوت است.

قبل از ورود به بحث بررسی پورتفولیو بد ندیدم که لبتدا گریزی هم به فتو ادیتور (Photo Editor) بزنیم زیرا که لغتی نسبتا ناشناخته در ایران و همچنین ارتباطی قوی با این مبحث نیز دارد.  در واقع کار اصلی فتو ادیتورانتخاب عکس های یک عکاس است بر اساس موضوعی که برای عکاسی کردن به عهده او سپرده شده است. این شغل که یکی از مهم ترین پوزیشن ها در هر مجله و روزنامه است، در کلیه کشورهای اروپایی و آمریکا یکی از ضروریات اصلی برای هر مجله و روزنامه موفقی به حساب می آید.  متاسفانه در کشور ما سمت فتو ادیتور تقریبا وجود خارجی هم ندارد! فتو ادیتور شخصی است با دانش بسیار بالا درباره هنر و تاریخ هنر، دید بسیار قوی و شناخت خوب آثار هنری و بخصوص عکاسی، به روز بودن از نظر اطلاعات عکاسی جهانی و شناخت خوب عکاسان به نام و نمونه کارها و سبک و استایل کاری آنها. این شخص کسی است که عکس های پروژه های مختلف را برای انتشار در مجله و روزنامه انتخاب میکند.

عکاسی پرتره - فریبرز میرکبیری

نمونه کار عکاسی رپورتاژ درباره زندگی عشایر توسط فریبرز میرکبیری


با وجود نبودن کسی مانند فتو ادیتور که در موارد بسیار میتواند به عکاس ها در انتخاب و جهت گیری صحیح پورتفولیو کمک کند تمام این وظیفه به عهده شما است. در ادامه برای شما درباره ضرورت و اهمیت داشتن ایده های صحیح و واضح چه در طی زمان عکاسی و چه پیش از آن و به خصوص پس از عکاسی کردن و در هنگام انتخاب برای ساخت پورتفولیو عکاسی صحبت میکنم. برای رسیدن به یک انتخاب صحیح پورتفولیو موارد زیر بسیار ضروریست:

  • انتخاب موضوع مناسب
  • روش صحیح بیان کردن داستان از دید شما
  • مرحله عکاسی
  • ادیتینگ (مرحله انتخاب عکس ها و به خصوص ترتیب چیدمان آنها که مسلما کاملا با ادیت عکس متفاوت است.)
  • مرحله ادیت کردن عکس ها یا پست پروسسینگ
  • مرحله چاپ عکس ها (در صورت نیاز برای تحویل کارها به صورت فیزیکی) و یا ایجاد یک فایل مجازی
  • و در نهایت تحویل کار به مشتری

اما یک پورتفولیو چیست و چگونه باید یک پورتفولیو عکاسی بسازیم؟

یک پورتفولیو عکاسی به سادگی میتواند یک مجموعه عکس از کارهای شما باشد که بسته به هدف و مورد استفاده آن (ارائه به گالری، نشان دادن به مشتری جهت گرفتن کار، تولید یک رپرتاژ تصویری و …) تعداد عکسهای آن بین 15 تا 50 عدد عکس متغیر است. از دیدگاه تجاری نیز یک پورتفولیو در واقع یک مجموعه منتخب از تصاویر است که بیانگر دید، روش و سبک کاری شماست که میتوانید آنرا در هنگام جلسات با مشتریان خود به همراه داشته باشید.

از نظر هنری اما، یک پورتفولیو انتخاب عکس هایی از شماست که بتواند یک مجموعه هنری را که قدرت ایده ها و توانایی اجرایی شما را برای بیننده نشان میدهد به طریقی بازگو کند که به مخاطب اطمینان دهد شما قادر به بازگویی صحیح آن موضوع خاص بوده اید.

اشتباه عمومی متداول در انتخاب برای یک پورتفولیو این است که باید همیشه بهترین عکس های خود را در آن بگنجانید! با اینکه امکان دارد که در مواقعی این حرکت کاملا درست باشد اما به احتمال زیاد، مهم تر این است که با انتخاب خود بتوانید یک مجموعه هماهنگ و همگون با یکدیگر به وجود آورید که بخش روایی آن صحیح انجام شده باشد و نه صرفا بهترین آثار شما در آن مجموعه قرار داشته باشند.

در واقع پورتفولیو صحیح، یک گروه عکس با داشتن خط و سبک مشترک بین آنهاست که به واسطه کنار هم قرار گرفتن آنها توانایی روایت کردن داستان توسط شما، چه از نظر خلاقیت و چه از نظر تکنیکی واضح باشد. یک پورتفولیو باید بیانگراستایل شخصی شما و قدرت تسلط شما بر موضوع انتخاب شده باشد.

عکاسی عشایر - فریبرز میرکبیری

نمونه کار عکاسی رپورتاژ درباره زندگی عشایر توسط فریبرز میرکبیری


تصاویری که برای ساخت پورتفولیوی عکاسی انتخاب میشوند وظیفه اصلیشان تعریف یک داستان، انتقال یک هیجان و یا احساس است و نه بهترین عکس هایتان. اغلب خود من هم مجبور به انتخاب عکس های عادی تر برای یک مجموعه عکس شده ام فقط برای اینکه توانایی تعریف و ارتباط بیشتر با عکس های کل مجموعه را داشته باشد.

بازخوانی یک پورتفولیو و یا به اصطلاح بهتر، بازدید پورتفولیو عکاسی که متاسفانه در ایران هنوز جا نیفتاده است میتواند یکی از بهترین روش ها برای کمک به یک عکاس جهت انتخاب بهتر و دقیق تر عکس ها و همچنین کمک به تصحیح ایرادات متداول و یا غیرمتداول عکاسان آماتور و یا حتی حرفه ای باشد. این گونه دورهمی ها که در کشور های دیگر، بسیار زیاد برگزار میشود در واقع محلی است برای اجتماع عکاسان در کنار هم و به صورت عموما رایگان که به شما امکان بازدید کارهایتان توسط عکاسان برتر و شناخته شده در سبک ها و زمینه های متفاوت عکاسی را میدهد. حتی گاهی بعضی از عکاسان بسیار معروف حرفه ای هم با مراجعه به دوستان مورد اعتماد خود و یا متخصصان عکس از آنها در ایجاد یک مجموعه و انتخاب عکس های پورتفولیوی خود کمک میگیرند.

در چنین دورهمی هائی با دو گونه از عکاسان برخورد میکنیم. نوع اول کسانی هستند که از عکاسی به عنوان یک علاقه و یا تفریح استفاده میکنند و برای تصحیح عکس هایشان مراجعه نموده تا با دریافت راهنمایی بتوانند در آینده کارهای جذاب تری ارائه نمایند.

عکاسی عشایر - فریبرز میرکبیری

نمونه کار عکاسی رپورتاژ درباره زندگی عشایر توسط فریبرز میرکبیری


نوع دوم، حرفه ای ها هستند و یا کسانی که قصد تبدیل شدن به یک حرفه ای را دارند. آنها با نشان دادن کارهایشان در قالب یک پورتفولیو این قصد را دارند که بتوانند از کیفیت کارهایشان اطمینان پیدا کرده و یا با گرفتن توصیه ها و نصایح اساتید به درجه بالاتری از عکاسی ارتقاء پیدا کنند. کارهای ارائه شده نیز بسیار متفاوت است و بسته به تخصص و دید هر عکاس فرق میکند و میتواند شامل عکاسی صنعتی، عکاسی پرتره، عکاسی خیابانی و یا عکاسی هنری جهت ارائه در نمایشگاه ها و یا موزه ها نیز بشود. درست به همین دلیل نیز در برخی از مراسم های بازخوانی پورتفولیو در سطح جهانی مانند فستیوال معروف فوتولوکس علاوه بر عکاسان مختلف، از دارندگان گالری و همچنین فتو ادیتور های مجلات بسیار معروف نیز جهت حضور در این مکانها دعوت میشود و به این طریق آنها میتوانند در صورت دیدن یک موضوع جذاب و یا یک استعداد درخشان راهنمایی ها و یا سرمایه گذاری های لازم را بر روی عکاس مورد نظر انجام دهند.

این اتفاقات میتواند شرایط بسیار ایده آلی برای عکاسان باشد تا بدون جستجو و پیچیدگی های بیهوده بتوانند با اشخاص درست در زمینه توانایی خود آشنا شوند. نمونه دیگر این ارتباط در فستیوال بین المللی آرلس بود که از اساتید عکاس خواسته شد تا علاوه بر انتقاد درباره عکس ها و یا توصیه های فنی، تکنیکی و یا بصری اجازه این را داشته باشند تا بتوانند در صورت لزوم ارتباط بین فتو ادیتور ها و یا گالری ها و یا موزه هایی که ابراز علاقه نموده اند را با عکاسانی که در نمایش پورتفولیو خود شرکت کرده بودند برقرار کنند.

در این مطلب با نکات کلیدی ساخت پورتفولیوی عکاسی آشنا شدید. در آخر به نظر من یکی از بهترین کارها که میتواند توسط برخی آموزشگاه های عکاسی و یا برخی مجموعه های فرهنگی و هنری و به خصوص انجمن عکاسان ایران انجام شود اینگونه دورهمی ها است که هم از لحاظ رده بندی کاری باعث ارتقاء سطح کاری عکاسان میشود و هم از لحاظ اجتماعی باعث شناخت و نزدیکی بیشتر آنها با یکدیگر میگردد. امیدوارم که روزی نه چندان دور بتوانیم چنین اتفاقاتی را بیشتر به وجود آوریم و این دورهمی ها باعث در کنار هم قرار گرفتن بیشتر عکاسان ایرانی شود. نظرات و سوالات خود در مورد پورتفولیوی عکاسی را میتوانید در بخش دیدگاههای همین صفحه مطرح نمائید.

عکاسی عشایر - فریبرز میرکبیری

نمونه کار عکاسی رپورتاژ درباره زندگی عشایر توسط فریبرز میرکبیری