عکاسی مد (مدلینگ) یا عکاسی فشن چیست؟
اگر بخواهیم تعریف ساده ای برای عکاسی مد (مدلینگ) یا عکاسی فشن پیدا کنیم، شاید یکی از بهترین تعریف ها برای هنر عکاسی مد این باشد که با نشان دادن عکس لباس، لوازم آرایشی-بهداشتی، زیورآلات و غیره… اینگونه تولیدات مختلف را معرفی میکند و در واقع آنها را آماده فروش میکند. در این مورد خاص، عکس مد (مدلینگ) یا عکس فشن اطلاعاتی به مخاطب خود نمیدهد و صرفاً میخواهد با یک تصویر چیزی به مردم نشان بدهد که به آن علاقهمند هستند. ژست و طرز پوشیدن لباس در یک عکس طرز تفکر را نشان نمیدهد، بلکه سعی در نشان دادن یک سبک شاخص دارد.
هر کدام از عکس هایی که در تبلیغات و پوسترهای تبلیغاتی در شهرهای مختلف میبینیم، میتوانند مثل یک تزئین و دکوراسیون بسیار زیبا و منحصر به فرد برای شهر باشند. در واقع داستان آن پوسترهای تبلیغاتی داستان هر یک از شهروندان یک شهر است و گویای سلیقههای مختلف مردم یک شهر است.
عکاس: فریبرز میرکبیری
عکس های مد (مدلینگ) یا عکس های فشن، تاریخ مصرف محدود دارند و در نهایت در مدت زمان کوتاهی از رده خارج میشوند. در واقع آن عکس ها (محصولات) از مد میافتند و سبک ها به سرعت عوض میشوند. به همین دلیل بعد از آن عکسی دیگر، سبکی دیگر با مدل های جدیدتر به بازار میآید و هنرمندان طراح ، این نیاز را کاملا درک کرده اند و سعی در جایگزین کردن مدل ها و نمونه های جدید میکنند.
عکاسی مد (مدلینگ) یا عکاسی فشن مستقیماً بر روی احساسات مخاطب تاثیر میگذارد و نقشی به جز فروش بیشتر کالای خود ندارد؛ وظیفه عکاسی مد (مدلینگ) یا عکاسی فشن اطلاعات دادن به مخاطب خود نیست. بلکه این نوع عکاسی با تصویری که از طریق رسانه های عمومی به مغز انسان میفرستد، کارش ثبت کردن تصویر در اذهان و سر و صدا راه انداختن برای تبلیغ یک نوع کالای خاص است و در واقع هدفی کاملا تجاری را دنبال میکند. به همین دلیل هم میتوان گفت که مد و فشن و در کل تبلیغات (جواهر آلات، لباس، لوازم آرایشی- بهداشتی و غیره …) یک نوع فرهنگ سازی در بین مردم کشورهای جهان ایجاد میکند.
مسلما عکاس نیز در پس عکس هایش نقش بسیار مهم خود را ایفا میکند، نقش یک هنرمند و یک عکاس به طور همزمان.
Edward Steichen اولین کسی است که عکاسی مد (مدلینگ) یا عکاسی فشن را آغاز کرد. اولین عکس های هنری او در زمینه مد در سال 1911 چاپ شدند. این عکس ها را از سیزده لباسی که خیاط مشهور Poiret برای مقالهای که قرار بود در مورد مد- در یک مجله چاپ شود- آماده کرد و در نهایت این مجموعه مقاله و عکس در مجله Art et Decoration منتشر شد. عکاسی مدرن و هنر مد و فشن با مفهومی که امروز میشناسیم توسط عکسی در سال 1927 آغاز شد و این آغاز برای هنری بود که تا به آن موقع کمتر شناخته شده بود. در این عکس که زنی زیبا و جذاب را نشان میداد و از تکنیک های و وسایل عکاسی آن دوره نهایت استفاده شده بود تا اثری خارق العاده را خلق کند. تکنیک های جدید عکاسی از سال 1930 به بعد روز به روز تکامل پیدا کردند و عکاسانی چون Man Ray و Cecil Beaton از تکنیک های متفاوت در جهت ارتقا هنر عکاسی مد (مدلینگ) یا عکاسی فشن ، استفاده کردند.
در اواخر دهه 40 (سال 1940) با چاپ New Look برند Dior تحول جدیدی در صنعت عکاسی مد (مدلینگ) و فشن به وجود آورد و نفس تازهای به آن داد. افرادی چون Richard Avedon و Irving Penn تنها عکاسانی هستند که در آن دوره شناخته شده بودند و در واقع عکاسی مد (مدلینگ) یا عکاسی فشن از سال 1960 بود که پیشرفت زیادی کرد و کم کم همه گیر شد. بعد از آن در سال 1970 این سبک عکاسی شکل جذاب و اغواگرانه جدیدی به خود گرفت ودر نهایت در سال 1980 به هدف فروش بیشتر کالا ها رفت و تم اصلی آن نیز بر اساس حال و هوای آن دوره بیشتر به ترسیم صحنه های خوش گذرانی تبدیل شد. بعد از سال 2000 عکاسی مد به شدت تحت تاثیر 11 سپتامبر قرار گرفت و در آن تمهای ضعف، ناامیدی، مقاومت و قهرمانی مشهود بود و این واقعه تاثیر به سزایی در صنعت عکاسی گذاشت و نتیجه آن که افول عکاسی مد در این دوره بود کاملا مشخص است.
با این وجود عکاسان حرفهای مد یا فشن و خارق العادهای نیز همچون David Lachapelle و Jean Bapiste Mondino با عکس های خوش رنگ و لعاب و جذاب در این دوره در جهت ارتقا عکاسی مد، تلاشهای فراوانی انجام دادند و جای خود را محکم تر از دوره های پیش کردند.
در نهایت عکاسی مد یا عکاسی فشن، دائم در حال تغییر است و بر اساس اتفاقاتی که در دنیا رخ میدهند تغییر میکند و تاثیر بسیار عمیقی نیز بر مردم و فرهنگ جوامع میگذارد، به همین دلیل نیز تنها عکاسانی در این زمینه موفق میشوند که توانایی همراهی و به روز شدن خود با این همه تغییر و سیل اطلاعات دوره جدید را داشته باشند.